Profesyonel iyileşme sürecinin temelinde sağlıklı kurulmuş ilişki ve iletişim vardır. Terapist ile danışan arasındaki sağlıklı bir iletişim, danışanın iyi olma hâlini de doğrudan etkiler. Olumsuz bir iletişim ve ilişki ise tam tersi bir etki yaratarak danışanın terapiyi bırakmasına dahi sebep olabiliyor. Peki terapistlerin bu hassas süreci yönetirken kullanmaları gereken terapötik iletişim nedir ve hangi terapötik iletişim teknikleri mevcuttur?
Terapötik İletişim Nasıl Kuruluyor?
Terapötik iletişim, danışanın terapiste güven duymasının ana ögesidir. Sağlık bir iletişim süreci her iki tarafın da rahatça kartlarını ortaya çıkarmalarını sağlar. Böylelikle işe yarar bir terapi seansı da gerçekleşmiş olur. Danışanın güven duyması ve bu duyguyla hareket ederek içsel süreçlerini açığa çıkarması için terapötik iletişim tekniklerine ihtiyaç vardır.
Terapötik iletişim tekniklerini kullanmak için terapistin terapötik iyileştirme sürecine hakim olması bekleniyor. Terapi sürecinde belli bir mesafe çerçevesinde danışana gerekli bilgi ve desteği verir. İletişimde açık uçlu sorular, zaman zaman sessizlik ve danışanın soruna kendi başına çözüme kavuşturması gibi teknikler kullanılıyor. Bununla beraber terapinin yönetimi konusunda uzmanlaşan terapistin kullandığı teknikler bu unsurlarla sınırlı değildir.
Kullanılan Terapötik İletişim Teknikleri Nelerdir?
Terapötik iletişim uygulamaları terapistin doğru tespitlerde bulunmasına aracılık eder. Kullanılan teknikler sayesinde, danışanın sorunları ve bu sorunları aşmasına yönelik doğru noktalara değiniliyor. Genel olarak uygulanan terapötik iletişim teknikleri şöyledir:
- Aktif dinleme,
- Gözlemleme,
- Empati veya saygı besleme,
- Sessizliği kullanma,
- İlgili soruları sormak,
- Yüzleştirme,
- Özetleme.
Şimdi kullanılan bu tekniklerin detaylarına inelim.
Etkin Dinleyerek Anlamak
Her tür iletişim için ana ögelerden biri dinlemedir. Bir terapi seansında da muhakkak iletişimin dinlemeye dayalı olması gerekir. Hem terapist hem de danışan iletişim sürecinin sürdürülebilir olması adına aktif dinleme becerisine sahip oluyor. Terapist, aktif dinleme yöntemini kullanarak danışana gerekli ilgiyi göstermiş olur. Böylece karşısında onu dinleyen bir kişiyi gören danışan, daha kısa sürede güven duymaya ve konuşmaya başlar.
Empati ve Saygı Beslemek
Empati kavramı, çoğu insanın kendisinde var olduğu sandığı fakat oldukça nadir görülen bir algılama şeklidir. Terapistin ise mutlaka empati yeteneğine sahip olması gerekir. Terapist, seans boyunca danışanın söylediklerini doğru şekilde anlama ve algılama yeteneğine sahip olmalıdır. Bununla beraber empati kurarken bunu yalnızca sözel şekilde değil, beden diliyle de aktarmak önemlidir. Her ufak bir mimik veya söz, danışanın yargılanma korkusunu tetikleyebiliyor.
Gözlem Yapmak
Gözlemleme yeteneği, aktif dinleme yöntemi ile birlikte kullanıldığında danışanı anlamanın yolunu açar. Danışanın yalnızca sözlerine değil, eylem ya da tavırlarına yönelik de gözlem yapılıyor. Terapist, bu yöntem aracılığıyla danışanın geçmişine ve şimdiki davranış ve sorunlarına yönelik tespitlerde bulunuyor.
Sessizliği Kullanmak
Yerinde ve zamanında soruları kullanmakla beraber zaman zaman susmak da etkili bir yöntemdir. Danışana da söz hakkı sunmak ve sessizliğe bürünmek, düşünmeye teşvik edilir. Bu her iki taraf için de geçerlidir. Bu yöntemi kullanarak danışanın farklı konuları açmasına imkân tanınır ve farklı konulardaki düşüncelerini açıklamalarına fırsat veriliyor.
Yerinde ve İlgili Soru Kalıpları Kullanmak
Gereken yerde soru sormak, terapistin en önemli görevlerinden biridir. Açık uçlu ve konuya dair ilgili sorular, danışanın doğru şekilde tanınmasını önayak olur. Yine açık uçlu sorular ve ilgili anahtar sözcükler, konuşmaya da teşvik eder. Bununla beraber önce konuşmak için dinlemek ve anlamak da oldukça gereklidir.
Yüzleştirmek
Yüzleştirme tekniği, terapistin her zaman danışanla aynı fikirde olmayacağını içerir. Bu yöntemi kullanan terapistler, gerekli zamanlarda danışanın karşısında yer almaktan çekinmezler. Yüzleştirme tekniğinin amacı, danışanın içinde bulunduğu sorunu gerçek nedenleriyle anlamasını sağlamaktır. Terapist, danışanın kullandığı bilişsel çarpıtma veya varsayımlara meydan okuyarak sorunun tespit ve kaynağına inmeye çabalar.
Özetlemek
Tüm terapi sürecinin konuları ve teknikleri sonrasında özetleme yöntemi kullanılıyor. Özetleme tekniği, terapide danışanın konuya dair söylediklerini özet geçmeye yarar. Ayrıca terapi sürecini ve seans sonlarını hatırlatmak için de özetleme tekniğinden yararlanılıyor.
Görüldüğü üzere tüm terapötik iletişim teknikleri, terapistin sözlü ve sözsüz iletişim becerilerine dayanır. Terapist adayı olarak terapötik uygulamalara yönelik bilgiler edinmek isterseniz randevu aracılığıyla bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Terapötik İletişim Teknikleri ile ilgili daha geniş bilgi almak veya randevu için bize ulaşabilirsiniz.
“Blog yazıları bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi tavsiye veya tedavi yöntemi olarak değerlendirilmemelidir.”
