Stres ve olumsuzluklar yaşamın her alanında mevcuttur. Kontrolünüzün olmadığı durumlar, zihinsel ve bilişsel ile fiziksel stres yaratabilir. Olaylara bakış açınızı değiştirerek mücadele etmeyi tercih edebilir, baş etme yöntemlerini kullanarak etkileri azaltabilirsiniz. Psikolojik sağlamlık, kişiye dayanıklılık ve başarı getirip sorunları pozitif bir bakış açısıyla çözmesini sağlar. Kötü giden hayatla baş etme yolları kaçınma, sorun ve anlam odaklı ile destek arama olarak tanımlanabilir.
Stresin Nedenleri Nelerdir?
Stres, hissedilen baskı ve gerginlik durumu olarak ifade edilebiliyor. Bu durum, vücudun verdiği otomatik bir tepki olup son derece doğaldır. Ancak, duruma göre yoğunluğu zarar verici olabiliyor. Bu duygunun uzun sürmesi, bireyin sağlığını olumsuz etkileyebileceği için başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi gerekir. Aile, okul ve iş gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanan stres, bedensel ve duygusal zorluklar yaşatabiliyor. Stresin nedenleri:
- İş ya da şehir değişikliği,
- Sınav,
- Aile bireylerinden birini kaybetmek,
- Sağlık sorunları,
- Ekonomik problemler,
- Yakın çevre ile iletişimsizlik,
- Bireylerin olayları algılama biçimi,
- Evlilik ya da boşanma,
- Kendini savunmasız ya da yetersiz hissetmek,
- Aile ya da iş gibi aşırı sorumluluk,
- Doğal afet travmaları,
- Sosyal çevrede taciz ya da ayrımcılık.
Stres Hangi Belirtileri Gösterir?
Stres, kişiye ve yaşadığı duruma göre değiştiği için farklı belirtiler ile ortaya çıkar. Fiziksel, zihinsel ve bilişsel dengesi üzerinde etkiler yaratabiliyor. Stresin yoğunluğu ve süresi, yaşam kalitesini düşürüp çeşitli sorunlara yol açabiliyor. Zihinsel belirtiler arasında; olumsuz düşünce, çevreye ilgisizlik, konsantrasyon bozukluğu, duyarsızlık, unutkanlık, zihin karışıklığı ve sosyal hayatın zayıflaması gibi birçok faktör yer alır.
Fiziksel belirtiler nefes darlığı, baş ağrısı, çarpıntı, bitkinlik, boyun veya sırt ağrısı, iştahsızlık ya da aşırı terleme gibi pek çok unsurdan meydana gelir. Duygusal semptomlar içerisinde ise; huzursuzluk, kaygı ve gerilim, ani öfke patlaması, duygusal hassaslık, alınganlık, durgunluk, güvensizlik ile kendini değersiz hissetme bulunabiliyor.
Kötü Giden Hayatla Başa Çıkma Modelleri Nelerdir?
Zorluklarla mücadele, rahatsızlık veren durumlardan kurtulma yollarını aramakla gerçekleşir. Kişiler, genellikle içerisinde bulunduğu durumdan çıkmak yerine çözümsüzlüğe odaklanır. Yaşadığı sorunlardan kurtulamayacağını düşünür. Bu düşünce tarzı, kendinizi çaresiz hissetmenize sebep olur. Hayatla baş etme yolları kaçınma, sorun ve anlam odaklı ile destek arama olarak ifade edilebiliyor. Bu yöntemler şöyle açıklanabiliyor:
- Duyguları düzenleyip kontrol altına alarak dengede tutabilirsiniz.
- Kontrol edilemeyen soruna çözüm bulma, uygulama şansınız olmadığı için işe yaramayabiliyor.
- Tek başınıza mücadele edemediğiniz durumlarda sosyal çevrenizden yardım almak, etkili bir yol olabiliyor.
- Stresli durumdan kaçmak yerine olayı kabullenerek çözmeye çalışmanız gerekir.
Stresi Kolay Atlatmanızı Sağlayan Yöntemler Nelerdir?
Hayatla baş etme yollarını uygulamak, yaşam kalitesini artırıp olumsuzluklara verilen tepkileri değiştirmeyi hedefler. Stres yönetimi olarak adlandırılan bu durum, ruh ve beden sağlığını muhafaza eder. Verimli bir yaşam biçimi yaratır. Kontrol edilebiliyor ve edilemeyen durumlarla farklı şekillerde mücadele ediliyor. Bu gibi kontrol edilebilir durumlara örnek olarak, planlı yaşama ya da olumlu diyaloglarda bulunmak gibi davranışsal ve bilişsel yollar verilebiliyor.
Kontrol edilemeyen durumlarda kullanılan yöntemler, tepkinizi azaltıp hayatınızı kolaylaştırmak üzere tasarlanmıştır. Davranışsal teknikler arasında; fiziksel hareketler ve nefes egzersizi yapıp sosyal destek almak yer alır. Bilişsel yollarda ise, endişe süresini sınırlı tutmak veya olumsuz düşünceleri durdurmak gibi pek çok yöntem bulunabiliyor.
Psikolojik Sağlamlığın Temelinde Ne Vardır?
Kişinin yaşadığı zorluk veya olumsuz duygularla mücadelesinin pozitif bir zihniyet ile olması gerekir. Güçlü bir yapı, özgüven ve düşük stres seviyesi gibi unsurlar, duygu kontrolünü de beraberinde getirir. Psikolojik direnç, kişisel ve profesyonel başarı imkânı sağlar. Kişide olması gereken psikolojik sağlamlığın temelleri nasıl atılır, özetlemek gerekirse:
- Pozitif düşünceler, kişinin kendine olan inancını artırır. Mücadele gücünü ve motivasyonunu yükseltir.
- Profesyonel veya sağlıklı bir destek ağı, bireylerin yardım almasını sağlar. Kendine olan saygısını güçlü hâle getirir.
- Kişinin kendi beceri ya da başarısına olan inancını geliştirmesi gerekir.
- Kişisel değer ve yaşam amacını belirlemek, zor zamanlarda kendine odaklanmayı sağlar.
Hayatla baş etme hakkında, daha geniş bilgi almak veya randevu için bize ulaşabilirsiniz.
“Blog yazıları bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi tavsiye veya tedavi yöntemi olarak değerlendirilmemelidir.”
